Wat is Externe Veiligheid?
Hoe kun je studenten kennis laten maken met het begrip
Externe Veiligheid? Dit blog gaat over de introductie van het begrip Externe Veiligheid
aan een groep studenten. Uitgangspunt hierbij is dat de studenten nog niet of
nauwelijks bekend zijn met het begrip Externe
Veiligheid. Belangrijk bij de introductie is dat het aansluit bij de leefwereld
van de studenten, dus dicht bij huis.
Er is gekozen voor een introductie van het begrip Externe Veiligheid
middels een foto van de treinramp in Wetteren (België), zoals deze op 4 mei
2013 heeft plaatsgevonden. Deze foto is hieronder weergegeven.
Figuur 1:Treinramp Wetteren, 4 mei
2013.
De werkvorm
Er is gekozen voor een foto als ijsbreker. Het doel van deze
werkvorm is kennismaking met het onderwerp Externe Veiligheid en het fungeren als
eye-opener voor de studenten. Externe Veiligheid is immers ook dichtbij huis aanwezig.
Belangrijk is om de aandacht van de studenten te trekken en hen meteen te focussen
op het onderwerp van de lessen. Er is ervoor gekozen om een sprekende foto te
poneren als activerende opening. Naar aanleiding hiervan worden ervaringen,
herkenningen, etcetera met de studenten uitgewisseld.
De theorie
Externe Veiligheid is een lastig begrip. Externe Veiligheid
gaat over bedrijfs- en transportrisico’s voor mensen die met die bedrijvigheid
niet direct iets te maken hebben en zich buiten dat bedrijf of de
transportroute bevinden, zoals omwonenden. Het externe veiligheidsbeleid in
Nederland is gericht op het beheersen van risico’s voor de omgeving vanwege:
- gebruik, opslag en productie van gevaarlijke
stoffen door inrichtingen;
· - transport van gevaarlijke stoffen via
buisleidingen of over water, land of spoor;
· - gebruik van luchthavens, inclusief luchtwegen.
Enkele voorbeelden van externe onveiligheid zijn bijvoorbeeld
de vuurwerkramp in Enschede en ook de treinramp in Wetteren.
De praktijk
Hoe werkt het in de praktijk. Na het even laten “inwerken”
van de foto bleek dat er niet gelijk een relatie met de treinramp in Wetteren wordt
gelegd door de studenten. Er is wel enige nadere uitleg nodig om de foto en de
situatie toe te lichten. Valkuil hierbij is dat de docent te veel wilt
toelichten en veel informatie gaat geven. Hierdoor is de docent meer aan het
woord en de studenten minder, waardoor het uiteindelijke doel van deze werkvorm
mogelijk niet voldoende bereikt wordt.
Tijdens het uitproberen van deze opening is gebleken dat
verschillende studenten bekend zijn met de problematiek met betrekking tot het
tranport van gevaarlijke stoffen over het spoor. Op veel plaatsen in Nederland
vindt immers transport van gevaarlijke stoffen, zoals chloor en LPG door de stads- en dorpskernen plaats.
Belangrijk is dan ook om hier actief op in te haken en door te vragen of om te
vragen of andere studenten dit herkennen. Tip hierbij is om als er een stilte valt, deze
stilte niet gelijk zelf op te vullen door meer informatie/uitleg te geven. Maar
juist gebruik te maken van deze stilte.
Tijdens het uitproberen van deze ijsbreker is gebleken dat
het erg belangrijk is om aan te sluiten bij de ervaringen van de studenten en
daarom goed door te vragen naar hun ervaringen. Het blijft lastig om als docent
bij het gebruik van dit voorbeeld niet te veel zelf te vertellen en te willen
toelichten, maar de studenten aan het woord te laten. Tot slot is gebleken dat
deze foto goed geschikt is om te gebruiken als een activerende opening!
