Ik Hou van Helpen - de docent als quizmaster

 

Ik Hou van Helpen

de docent als quizmaster

 

 

 

 
 

Ken je dat gevoel? 15 cursisten die elkaar nog niet kennen, kijken jou onderzoekend aan. Binnen een paar seconden hebben ze een eerste indruk van jou als trainer. En jij van hen. Eén van hen roept dat hij de cursus eigenlijk niet nodig heeft. Hij weet alles al. Hoe betrek je deze cursist bij het onderwerp?

 

De werkvorm

Een spelvorm waarin je de voorkennis van de cursisten toetst, helpt deelnemers om zich te realiseren dat er toch nog wat nieuws te leren is. Om groepsvorming te stimuleren, kan een quiz ingezet worden. Hierbij deel je de groep in twee teams in met ieder een teamcaptain.

 

De quiz kun je doen als eigentijdse spelshow: Ik Hou van Holland. Jij als spelleider stelt de vragen. De teamcaptains komen met antwoorden. Het team met het beste antwoord mag draaien aan het Rad van Fortuin. Hierdoor kan het team punten winnen maar… niets is zeker! Men kan ook alle punten verliezen. Je weet als team pas na afloop of je écht gewonnen hebt.

 

De theorie

Door het wedstrijdelement gaan de cursisten binnen de twee teams intensief met elkaar overleggen en samenwerken. Het is ‘wij’ tegenover ‘zij’ en dit bindt een team samen. Hierbij kunnen de cursisten die al bekend zijn met het thema, erkenning krijgen van hun teamleden. Deze ervaren cursist kan zijn teamgenoten helpen om tot het juiste antwoord te komen.

 

Op deze manier werk je aan het groepsgevoel. En je hebt grote kans dat de betweter erachter komt toch niet alle vragen 100% juist te kunnen beantwoorden. Je prikkelt de cursisten door de unieke spelvorm. Zij worden nieuwsgierig naar het vervolg van de training.

 

De praktijk

De titel van het spel kun je herformuleren en laten aansluiten op je training, in dit voorbeeld: Ik Hou van Helpen. De cursisten zijn namelijk vrijwilligers die een praktische en mentale steun willen zijn als Maatje voor werkzoekenden. De quiz heb ik beperkt tot vijf vragen om het afwisselend te houden.

 

De eerste twee vragen waren inschattingsvragen. Eén team mocht doorgeven hoeveel procent van de Nederlandse beroepsbevolking werkzoekend is. Het andere team maakte een schatting van het percentage van werkzoekende Marokkaanse vrouwen in Nederland. Er werd volop gediscussieerd wat het juiste antwoord zou zijn.

 

Twee vragen waren totaal verschillende (voor)kennisvragen rondom werkloosheid om de breedte van het werkveld te laten ervaren. De finalevraag was een ontdekkingsvraag: hoeveel items uit de top 18 van hulpvragen kun je noemen waarin een werkzoekende graag geholpen wil worden door een Maatje? De teams mochten tegen elkaar opbieden en de spanning was te snijden of het team met het hoogste bod de juiste hulpvragen kon benoemen. Dit creëerde volop klittenband met de groep en met het Maatje worden.

 

 
Na elke vraag mocht het winnende team op het (digitale) Rad van Fortuin klikken. Grote hilariteit toen de verliezer toch won doordat de winnaar op het vak ‘alle punten kwijt’ kwam. Dit Rad kun je eenvoudig maken op www.wheeldecide.com waar je zelf kunt bepalen welke scores of teksten je plaatst per partje van het wiel. Om geen tijd te verliezen, embed je het rad niet in je Powerpoint maar wissel steeds tussen de website en de vragen.



 

 

Kortom, doe eens gek, laat cursisten proeven aan het trainingsthema in wedstrijd- en teamverband. Dit prikkelt emoties, creëert klittenband en maakt dat men actief aan de slag gaat; op deze manier zet je drie breinprincipes in vijf minuten in, worden individuen een groep en… de betweter heeft zijn eerste indruk compleet bijgesteld en gaat er helemaal voor!

 

Ik Hou van Cursisten Helpen!

Activerende opening "Business Analyse"

BLOG “Activerende opening”

Wat is zo logisch bij het “bakken van taarten” en zo lastig bij “Business analyse”?

De aanleiding

Ik wil wat vertellen over een belangrijk maar ook lastig onderdeel van het vakgebied “Business Analyse”. Een oplossing ontstaat uit een goede probleemanalyse en dit is een zoektocht naar de vraag achter de vraag. Ik maak dit duidelijk aan de hand van enkele taartrecepten!

De activerende opening

In de activerende opening maak ik gebruik van een metafoor, namelijk die van enkele taartrecepten. Ik toon verschillende taartrecepten naast elkaar en vraag naar de overeenkomsten. Vrij snel komen aspecten zoals; ingrediënten, materialen (oven, pannen, taartvorm, etc.), het recept (bereiding) en het resultaat (als plaatje van de taart) naar voren.

De theorie

De start van een les, presentatie, etc. is belangrijk. Het moment dat je de aandacht van de deelnemers vraagt de, focus aanbrengt op het te behandelen onderwerp en de gelegenheid hebt om aanwezige kennis, ervaringen en waarnemingen te verzamelen.

Ik heb voor de metafoor “Bakken van taarten” gekozen, omdat;

• de meeste deelnemers een taartrecept zullen herkennen,
• daar diverse zaken zoals; ingrediënten, materialen, bereidingswijze voor nodig zijn, om tot een goed eindresultaat te komen,
• het gehele proces start bij het einde, namelijk het resultaat, welke taart ga ik maken! Dit laatste is iets dat bij Business Analyses vaak niet gebeurd, hiermee wil ik de link leggen naar het te behandelen onderwerp.

Dit betekent wel dat een ‘activerende opening’ aan een aantal eisen moet voldoen, namelijk;

• Start met een goede openingsvraag,
• Start met de foto’s, muziek, filmpjes, ‘Loesjes’, etc. en zorg dat deze van hoge kwaliteit zijn en geïntegreerd in de presentatie,
• Bij het ophalen van kennis, ervaringen en waarnemingen;
•  heeft het de voorkeur deze te onthouden, bij het noteren verlies je oogcontact met de groep, mocht je ze toch willen noteren praat dan niet als je schrijft,
•  zorg dat iedereen aan het woord is geweest,
•  niet teveel sturen, laat het komen, alles is goed, immers je vraagt naar ieders kennis, ervaringen en waarnemingen!
• Gebruik maximaal één werkvorm, dus óf een filmpje óf een muziekfragment,
• Als je de overeenkomsten of verschillen wilt tonen, toon de plaatjes dan naast elkaar,
• Een metafoor is een goed middel om complexe zaken simpel te maken, zeker als het een goede koppeling vormt met het vakgebied.

De praktijk

In het vakgebied van “Business Analyse” loop ik vaak tegen het ‘waarom’ probleem aan. Waar bij het bakken van een taart het resultaat onomstotelijk vaststaat, is dat bij de business analyse vaak het grootste probleem.

Vaak worden probleem in mijn vakgebied gegeven in de vorm van hele of halve oplossingen. Ik krijg bijvoorbeeld de vraag “we hebben een extra veld nodig dat aangeeft of een woning energie zuinig is”. Voor een goede oplossing, is een analyse van het probleem nodig, en dus een heldere probleemstelling.

Het is dus zaak om door te vragen “Wie heeft dat nodig?”, “Waarvoor hebben zij dat nodig?” en “Hoe wordt bepaald of een woning ja of nee energie zuinig is?”. Een zoektocht welke het uiteindelijke probleem (wens) oplevert, namelijk “Extra klanten, door bij energie zuinige woningen een korting op de hypotheekrente te verstrekken.”

Na de analyse blijkt dat we de zowel een extra veld moeten uitvragen (EPC waarde of Energielabel), de waarde vertalen naar wel of niet energiezuinig, een extra rentekortingscomponent opnemen, welke in diverse berekeningen gebruikt wordt!

Slot

“Werk van achteren naar voren”, begin met dát wat je wilt realiseren, analyseer wat je daarvoor nodig hebt en welk proces je moet volgen. Een advies dat dat zich al bewezen heeft in de wereld van de taartenbakker!

Teamschakels Hoe sterk is een team?

Teamschakels

Hoe sterk is een team?

Goede collega? drukke collega? Luie collega? Saaie collega? Slimme collega? Praktische collega?

In een team werk je met verschillende mensen met uiteenlopende kwaliteiten en vaardigheden.  Het is niet vanzelfsprekend dat dat altijd vlekkeloos verloopt. Zorgt net die ene collega ervoor dat het werk te laat afkomt? Of kan het hele team de samenwerking niet goed vinden?

Dit kan tot heftige discussies leiden tussen de medewerkers van een team over bijvoorbeeld de taakverdeling, het nakomen van afspraken, deskundigheid die tekort schiet of over uiteenlopende visies.

In de cursus  ‘samenwerken in een team’  komen  in de tweede bijeenkomst  de teamrollen van Belbin aan de orde. Binnen een team hebben mensen verschillende rollen die voortkomen uit de eigen eigenschappen, karakter, scholing e.d. Volgens Belbin functioneert een team het beste als er een diversiteit is aan teamrollen en mensen daar ook in gewaardeerd worden.

Dit blog gaat over de werkvorm  'discussie' die is ingezet bij de tweede bijeenkomst van de cursus ‘samenwerken in en team’. Een cursus voor iedereen die werkzaam is in een leer-werkbedrijf en beter wil leren samenwerken.

De werkvorm

Om het thema te starten begin ik met een discussie aan de hand van de stelling:

Een team is zo sterk als de zwakste schakel.

Alle deelnemers ontvangen een kaartje, met een afbeelding van een ketting met een kapotte schakel of met een afbeelding waarbij een mannetje twee delen van een ketting bij elkaar houdt. Dit kaartje kan de deelnemers inspireren tijdens de discussie.

De theorie

De gekozen werkvorm is een discussievorm, de organisatie vorm is ‘plenair’. Deze wordt ingezet in het onderdeel ‘ervaren’. Tijdens de discussie wordt duidelijk hoe de deelnemers tegen de stelling aan kijken en welke ideeën hierover zijn. Er zijn deelnemers die uit ervaring hier een mening over hebben. Misschien omdat ze een ‘zwakste schakel’ kennen in een eigen team, of omdat iemand zichzelf een ‘zwakste schakel’ heeft gevoeld en daar ideeën over heeft. Gezien de doelgroep  van deze cursus zou dat laatste zomaar het geval kunnen zijn, belangrijk om te weten. Dat wordt mooi klittenband om verderop in de cursus te kunnen benutten.

De praktijk:

Iedereen één kaartje geven bleek juist niet inspirerend maar verwarrend, met als gevolg dat er niets mee gedaan werd. Jammer van de mooie kaartjes waar ik zo mijn best op had gedaan.

Een beter idee is:

Deel aan iedere deelnemer beide kaartjes uit en vraag ze het kaartje van hun keuze op te steken; de ketting is: ‘mee eens’; het mannetje is ‘niet mee eens’.

Laat de deelnemers de discussie aangaan en vraag na afloop opnieuw een keuze voor een kaartje te laten zien. Inventariseer de verschillen.

Op het moment dat de discussie dreigde dood te bloeden heb ik door het wat extreem interpreteren van een opmerking als discussie leider de discussie gelukkig zo kunnen beïnvloeden dat de deelnemers er weer volop tegenaan gingen, heerlijk! Hoe dat ging; door een opmerking enigszins uit zijn verband te halen en te vergroten. "Dus begrijp ik het goed dat zwakke teamleden teveel energie vragen van de andere teamleden?"  Daar waren mensen het niet mee eens, raakten verhit en de discussie vatte weer vlam.

De discussie leverde genoeg klittenband op om later in de cursus gebruik van te maken. Hoewel dit ‘droogzwemmen’ was vertrouw ik er op dat het ook in de cursus praktijk uit de verf zal komen. Ik popel!

Is het verhaal van Belbin nieuw voor je? Doe dan zelf ook eens de (korte teamrollen test) je kan jezelf nooit goed genoeg kennen!

http://www.werkenmetteamrollen.nl/
Maar leuker is het toch om de discussie over samenwerken aan te zwengelen, deze discussie deed genoeg stof op waaien om in de cursus mee aan de slag te gaan, Het inspireert zowel de deelnemers als jouzelf als docent.

Wilma Gerritsen